Franklin Methode® voor ruiters

Door Janneke Jansen, September 2018

Een leuke en succesvolle manier om je onafhankelijke zit te ontwikkelen is het gebruik van de Franklin Methode®. Deze methode maakt gebruik van verschillende ballen helpen je om je balans te verbeteren, de bewegingen van je paard beter te volgen en meer te ontspannen in het zadel. In deze blog krijg je meer uitleg over de Franklin Methode® voor ruiters en hoe je de Franklin Ballen kunt inzetten om je houding en zit te verbeteren. Lijkt dit wat voor jou en je paard? Lees het hieronder!

Wat is de Franklin Methode?

De Franklin Methode® verkrijgt in Nederland steeds meer bekendheid. Ook in de paardenwereld wordt de methode steeds meer gebruikt. In het buitenland is het werken met de Franklin ballen veel bekender en in sommige landen wordt de behandeling zelfs vergoed door de zorgverzekeraar.

De oorsprong van deze bewegingsleer vindt plaats rond 1920, net zoals veel bewegingsstromingen waaronder ook Oefentherapie. Op dat moment wordt er afgestapt van de traditionele en militaire manier van trainen van het menselijk lichaam. Er komt meer aandacht voor het natuurlijk verloop van de bewegingsontwikkeling. Hoe je je eigen lijf leert kennen gedurende je hele leven. Dat proces begint al in de baarmoeder en ontwikkelt zich een leven lang.

Het uitgangspunt bij deze bewegingsstromingen is, dat je manier van leven en bewegen invloed heeft op de ontwikkeling van je hersenen. Dit wordt Neuro-plasticiteit genoemd. Het hele bewegingsapparaat van botten, spieren, gewrichten, bindweefsel, zenuwen en hersenen worden als één geheel gezien. Als kind wordt gezond bewegen en motoriek veel geoefend en gestimuleerd. Naarmate je opgroeit en volwassen wordt is er vaak steeds minder aandacht voor ontwikkeling van een gezond bewegingspatroon. De Franklin Methode is zo ingericht dat je lichaamsbesef en bewustzijn wordt geprikkeld en zo toch steeds verder groeit. Zo ben je je hele leven in staat in staat je lijf zo efficiënt en gezond mogelijk aan te sturen.

“De Franklin Methode® is een fysieke, mentale én speelse trainingsmethode die met behulp van beweging, verbeelding en tastbare anatomie en biomechanica je houding, beweeglijkheid en lichaamsbewustzijn bevordert.

Met dit nieuwe bewustzijn ga je op een andere manier met je lichaam en haar functioneren om, wat een positieve invloed heeft op je bewegingen, houding, gezondheid en gemoed.” (www.franklin-methode.nl)

Eric Franklin is de ontwikkelaar van deze methode, die al veel wordt toegepast in dans, yoga en pilates. De therapie bestaat uit verschillende grondoefeningen. De ballen worden dan onder verschillende lichaamsdelen geplaatst of eroverheen gerold. Omdat de ballen verschillende structuren hebben en anders aanvoelen, krijg je ook een ander effect, afhankelijk van welke bal je gebruikt. Onder ruiters is het gebruik van Franklin Ballen bij het rijden in opkomst, vooral in de dressuur.

Eckart Meyners heeft het gebruik van de Franklin ballen verder gespecialiseerd voor de paardensport. Het Franklin Institute heeft momenteel ook zijn eigen afdeling voor ruiters: Franklin Method Equestrian. Zo zijn er specifieke oefeningen ontwikkeld voor ruiters die een bewezen positief effect hebben op een onafhankelijke zit. Veel van deze oefeningen vinden plaats in het zadel, maar er zijn ook oefeningen die op de grond kunnen worden gedaan. Zo pluk je ook de vruchten van deze methode wanneer je even niet op je paard kunt zitten.

Een overzicht van de verschillende opleidingen binnen de Franklin Methode, zowel specifiek voor ruiters als traditioneel, kun je hier vinden: Certificeringen binnen de Franklin Methode.

Buiten dat de inzet van de Franklin ballen een positief effect hebben op je ruiterhouding, laten ze ook een verbetering zien in je dagelijkse houding en beweging. Dit zorgt bij juist gebruik voor een verminderde kans op blessures en verlichting van fysieke klachten.

De officiële website van de Franklin Method® vind je hier.

Welke ballen zijn er?

Er wordt gewerkt met verschillende soorten ballen bij deze therapievorm. In dit (Duitstalige) filmpje worden de ballen geïntroduceerd:

Voor ruiters gebruiken we vooral de vijf basis soorten:

De mini rol (blauwe rol)

Deze bal is voor de meeste ruiters hun eerste ervaring met de Franklin Methode. Hij is met lucht gevuld en wordt bij de ruiter tussen de zitbeenknobbels en het zadel geplaatst. Afhankelijk van de hoeveelheid lucht wordt de beweging van de ruiter beïnvloed. Je kunt deze bal in alle gangen gebruiken, afhankelijk van je niveau.

Deze bal stimuleert een diepere zit. Het activeert de rugspieren waardoor je jezelf natuurlijker kunt oprichten. De bindweefselplaat in je onderrug ontspant, waardoor er een betere verbinding bestaat tussen je boven- en onderlijf. Er ontstaat een betere balans tussen aan- en ontspanning van je spieren. De bewegingsmogelijkheden van je bekken worden vergroot waardoor je beter kunt verzamelen en je meer ruitergevoel ontwikkeld.

De Fascia rol (paarse rol)

De fascia rol heeft dezelfde vorm als de mini rol, maar in plaats van lucht is hij gevuld met water. Daardoor worden de bindweefselstructuren (fascia) intensiever gesensibiliseerd. Het gebruik is in stap, draf en galop hetzelfde als de minirol, maar het effect op je houding is veel intenser.

Daarbij heeft deze fascia rol een positief effect op je bekkenbodemspieren. Die hebben een groot effect op de bewegelijkheid van je bekken en heupen. De fascia rol werkt door op je hele wervelkolom, waardoor je meer ontspanning krijgt in je bovenrug en hals. Je aanleuning wordt hierdoor beter en je kan de beweging van je paard beter volgen.

Oranje Soft ballen/Rode Soft ballen

Dit zijn twee losse balletjes die je onder of tussen verschillende lichaamsdelen kunt gebruiken. De rode ballen zijn kleiner en zachter dan de oranje en kunnen daarom soms prettiger zijn in het gebruik. Ook deze ballen kun je in alle gangen inzetten.

Door deze ballen onder de oksels te plaatsen krijg je meer ontspanning in de schoudergordel. Het stimuleert het ritmisch ‘swingen’ van de bindweefselstructuren, waardoor deze meer ontspannen. Hierdoor wordt ook je coördinatie beter en ontspant je hele nek en schoudergebied. Dit heeft een positief effect op je contact met het bit en je aanleuning.

De ballen kunnen ook tussen de bovenbenen en het zadel geplaatst worden, waardoor je een betere beenligging krijgt. Je benen worden stiller door een betere balans in aan- en ontspanning van de spieren. Door de ballen vaak van positie te wisselen, stimuleer je de verschillende spiergroepen.

Originele Franklin ballen (Groene manen)

Deze ballen stimuleren de spieren en bindweefselstructuren extra. Dit komt door de verzinkingen in de bal. Ze worden vaak gebruikt onder specifieke acupressuur punten, waarbij ze ook nog eens asymmetrisch geplaatst kunnen worden. De toepassingen zijn heel divers, waardoor ze je hele houding in korte tijd kunnen verbeteren.

Bij het gebruik van deze ballen zorgen ze voor meer symmetrie in de ruiter. Je interne waterpas kan hierdoor worden bijgesteld, zodat je weer rechter op je paard komt te zitten. Door de speciale vorm stimuleren ze een natuurlijke oprichting, waarbij je diepe zit in stand blijft. Het is een uitstekende manier om je bewust te worden van gewichtshulpen, omdat het contrast in je lichaamshouding met deze ballen extra wordt uitvergroot.

Welk effect hebben de ballen op je houding?

De verschillende ballen hebben een verschillend effect op je houding en beweging. Dit is afhankelijk van de plaatsing tussen zadel en ruiter. Het is daarom belangrijk dat je goed begeleid wordt tijdens de eerste paar sessies met de ballen. Zo haal je optimaal effect uit deze trainingsmethode.

In dit filmpje zie je een voorbeeld van het gebruik van de Franklin ballen tijdens het paardrijden:

Het uiteindelijke doel is een zo weinig mogelijk ruis in de communicatie met je paard. Dit houdt in dat je een onafhankelijke zit hebt en dat de hulpen klein en onzichtbaar zijn. De Franklin ballen zorgen voor veranderende situaties, waardoor de ruiter de onnodige spierspanning wel los moet laten. Je leert je aanpassen aan het veranderende bewegingspatroon van je paard. Hierdoor kun je stiller in het zadel zitten.

Door het gebruik van de Franklin Methode bij ruiters ervaar je de bewegingen van je paard wat uitvergroot. Hierdoor oefen je de interne wisselwerking van verschillende lichaamsdelen en moet je coördinatie zich opnieuw organiseren. Dit doorbreekt je oude houding- en bewegingspatroon en zorgt voor ontspanning.

Ervaringen die de ruiter kan verwachten:

• Verbeterde coördinatie
• Verbeterd lichaamsbewustzijn
• Verbeterde symmetrie
• Meer ritme
• Versnelde reactietijd
• Vergrote bewegingsmogelijkheid van ruiter en paard

Deze punten hebben op iedere ruiterhouding een positief effect. Het mooie is dat je paard ook beter gaat lopen wanneer jij beter gaat zitten. Een goed bewegend paard blijft langer gezond. Je hebt dus dubbel effect van je training.

Al een paar stappen na het toevoegen van de bal voel je effect. Het is verwondeerlijk dat je lijf een nieuwe beweging zo snel accepteert en zich erop aanpast. Je ontdekt heel snel hoe je op een betere manier mee kunt bewegen met je paard. Dit komt omdat de ballen de beweging van je paard uitvergroten. Door de beweging te overdrijven is het veel gemakkelijker om je bewust te worden van de verschillende richtingen waarin je wordt bewogen door je paard.

Bovendien is het rijden met ballen ontzettend leuk. Ruiters zitten constant met een lach op hun gezicht wanneer ik de ballen inzet in de les. Door de uitvergrote bewegingen is de training veel gevarieerder en uitdagender.

Welke problemen kun je met de Franklin Methode oplossen?

Zoals je misschien wel gemerkt hebt, zijn er ontzettend veel mogelijkheden om uitdagingen in je rijden aan te gaan met de Franklin Methode. De verschillende ballen kunnen op eindeloos veel manieren ingezet worden, waardoor veel problemen tot het verleden gaan behoren.

Zo kun je denken aan problemen met:

• Symmetrie
  • Het inzakken naar één kant
  • Het gevoel hebben dat een beugel langer is dan je andere
  • Je paard houdt aan één kant vast
  • Je paard loopt op de ene hand beter dan op de andere hand
• Balans
  • Moeite met stil houden van je armen of benen
  • Problemen met de aanleuning
  • Het gevoel hebben niet stevig in het zadel te zitten
• Coördinatie
  • Het niet goed kunnen volgen van de beweging van je paard
  • Problemen met je arm- of beenhouding
  • Voor of achter de loodlijn zitten
  • Moeite hebben meerdere dingen tegelijk te doen
• Spanning
  • Het vinden van ontspanning in het zadel
  • Fysieke klachten tijdens of na het rijden
  • Moeite met een regelmatige ademhaling als je paardrijdt
  • Het idee hebben dat je arm of been belemmert wordt in de beweging
  • Het vasthouden van ritme en tempo

Dit is maar een selectie van de houdingsproblemen die jij als ruiter kunt ervaren. Soms is het zelfs zo dat je niet eens een probleem ervaart, terwijl er toch een probleem is. Dit komt door je lichaamsgevoel. Wat jij als ruiter vaak als ‘recht’ en ‘juist’ beschouwt, is niet altijd de realiteit. Je bewegingsgedrag als baby ontwikkelt zich in een lichaamsbesef en plan. Dit draag je de rest van je leven met je mee.

Je lichaamsplan is gebaseerd op gewoontes en patronen. Ik noem het vaak je interne waterpas. Door op een paard te klimmen maak je de situatie nog complexer: ook je paard heeft een eigen lichaamsbesef en plan. Niet zo verwonderlijk dat de communicatie wel eens mis loopt. Zeker wanneer jouw lichaamsplan niet overeenkomt met dat van je paard.

Gelukkig kun je actief aan de gang met het verbeteren van je lichaamsplan. Het staat niet in steen geschreven en laat zich vaak snel aanpassen. Je moet alleen even weten hoe.

Door de juiste begeleiding en bijvoorbeeld het gebruik van de Franklin Methode, wordt jij de beste ruiter voor je paard die je kunt zijn.

Is de Franklin Methode voor ruiters iets voor jou?

Al heel veel ruiters hebben baat gehad bij het gebruik van de Franklin ballen in hun rijden. De resultaten liegen er niet om en zijn direct voelbaar.

Stel je eens voor hoe het zou voelen als je echt een eenheid zou vormen met je paard. Je hulpen komen door zonder dat iemand ze ziet en je paard reageert direct. Je kunt stil zitten en je concentreren op de kwaliteit van je oefening, in plaats van continue correcties uit te moeten voeren.

Het maakt niet uit op welk niveau je rijdt. Je houding valt altijd te verbeteren. Het mooiste is nog wel dat je paard je er dankbaar voor is. Dat laat hij je ook weten door direct zijn eigen houding en beweging aan te passen en te verbeteren. Zonder dat jij er extra moeite voor moet doen. Hoe fijn is dat?

Als je jezelf herkent in de situaties en problemen die zijn genoemd in dit artikel, of je bent gewoon benieuwd geworden naar deze methode. Neem dan eens contact op voor een zitles.

Wat is jouw ervaring met de Franklin Methode?

Misschien heb je al ervaring met het gebruik van deze ballen? Andere ruiters die nieuwsgierig zijn geworden hebben vaak veel aan jouw bevindingen. Welke positieve effecten waren er op jouw rijden van toepassing? Laat een comment achter op Facebook en vertel anderen over jouw Franklin-ervaring.