4 voetproblemen opgelost

Door Janneke Jansen, Maart 2019

Je voeten en enkels zijn bij het paardrijden verantwoordelijk voor het opvangen van de rest van je lijf. Ze vormen daarom een heel belangrijk onderdeel van je steunvlak in de stijgbeugels. Zonder een correcte voethouding kun je niet genoeg stabiliteit maken. Voor veel ruiters is een correcte voethouding in de praktijk erg lastig. In deze blog lees je meer over de correcte houding van je voet in de beugel en krijg je tips en trucs om deze zo optimaal mogelijk te krijgen.

Opstijgen

Een goede voethouding begint al bij het opstijgen. De plaatsing van je voet in de beugel is essentieel. Helaas zie ik ruiters nog steeds vaak hun voet via de verkeerde kant in de beugel doen bij het opstappen.

Wanneer je je voet in de beugel plaatst, moet deze van buiten naar binnen. Op die manier draait je beugelriem de correcte kant op: het platte deel ligt tegen je scheenbeen. Steek je je voet van binnen naar buiten in de beugel, dan loopt de kopse kant van je beugelriem langs je been. Dit is erg oncomfortabel. Bovendien zul je op deze manier meer moeite moeten doen om je tenen recht naar voren te houden. Door de verkeerde draai van de riem is er namelijk extra druk naar buiten.

Als je dan op de goede manier bent opgestegen, neem dan ook even de tijd om de beugel op de juiste manier onder je voet te plaatsen.

De bal van je voet

De meeste ruiters zijn wel bekend met het feit dat de beugel onder de bal van de voet moet zitten. In de praktijk gaat dit echter vaak nog niet helemaal goed: de beugel zit dan bij de grote teen wel onder de bal van de voet, maar naar de kleine teen toe loopt de beugel over de tenen weg.

Deze beugelplaatsing is erg belastend voor je enkels en je knieën. Je hebt op deze manier maar een klein steunvlak en de druk op de buitenkant van je enkel en knie wordt zo veel groter. Dit kan onder andere voor knieklachten zorgen. In mijn blog over knieklachten heb ik al het een en ander uitgelegd over hoe verschillende beugels je kunnen helpen om je knieën te ontlasten.

Een ander probleem wat ik vaak tegenkom in de rijbak zijn voeten die te ver in de beugels zitten. Het midden van de voet rust dan op de beugelsteun. Dit is erg gevaarlijk, want je laars kan zo gemakkelijk blijven steken tijdens een val. Het is zelfs mogelijk dat bij een verkeerde beweging van je paard heel je voet door de beugel schiet en je blijft hangen, met alle gevolgen van dien.

Daarbij is het biomechanisch ook niet optimaal om je voet te ver in de beugel te plaatsen; je haalt zo namelijk de vering uit je enkelgewricht. Hierdoor kun je de bewegingen van je paard niet voldoende meer opvangen en ga je wiebelen in je benen.

Zorg er dus voor dat je de beugel onder alle vijf de ballen van je voet plaatst. Op die manier creëer je het grootste steunvlak voor je voet en blijven je gewrichten het beste uitgelijnd en boven elkaar, wat de belasting hierop erg verkleind.

Problemen oplossen

Er zijn ontzettend veel verschillende problemen in je houding en zit die zijn oorzaak vinden in je voeten. Gelukkig is er een heleboel wat je hieraan kunt doen. Hieronder bespreek ik een aantal van die problemen en krijg je tips om ze op te lossen.

Hakken omhoog

Iedere ruiter heeft wel eens te horen gekregen dat je hakken laag moeten zijn. Dat is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. De kunst is om je voet en enkel te ontspannen. Door het gewicht van je been wordt je hak automatisch het laagste punt.

Dat ontspannen is voor veel mensen juist het lastigste. Een kleine aanspanning onder je voet zorgt er al voor dat je steunvlak en daarmee ook je stabiliteit verkleint. En die aanspanning ontstaat vaak ook juist omdat je zo hard je best doet om je hak laag te houden.

Om het gewicht van je benen te leren kennen en te leren je enkel en voet te ontspannen is het staan in de beugels een goede oefening. Je kunt hierbij gerust een halstertouw om de hals van je paard doen ter ondersteuning van je balans. Zo zit je je paard niet per ongeluk in de mond. Je kunt deze oefening in alle gangen en stilstand doen.

Ga staan in de beugels en ontspan je enkel en voet helemaal. Je moet het gevoel hebben alsof je op de grond staat. Je staat ook echt rechtop en niet in de verlichte zit. Je knieën blijven wat gebogen.

Wanneer je de ontspanning te pakken hebt ga je weer zitten, zonder iets in je onderbeen, enkel en voet te veranderen. Je scharniert in je knie en laat je been op zijn plaats liggen. Zo zou je been tijdens het rijden altijd moeten voelen, welke gang je ook rijdt.

Thuis kun je dit ook gemakkelijk oefenen, tijdens het traplopen of op de fiets. Zet de traptrede of trapper onder de vijf ballen van je voet en ontspan je voet en enkel helemaal. Laat het gewicht van je been de gewrichten in de eindstand duwen. Loop zo de trap op of trap de trappers van je fiets rond.

Tenen naar buiten

Je voeten en tenen die naar buiten draaien zijn vaak een hardnekkig probleem. De oorzaak hiervan zit zelden in de voeten zelf; het echte probleem zit meestal in de heupen en het bekken. In mijn eerdere blog over bekkens en bekkentypes vind je meer informatie hierover.

De meeste (vrouwelijke) ruiters zijn geneigd om op het ronde deel van hun bovenbenen te gaan zitten. Dit deel zit wat meer aan de achterzijde, bij de Hamstrings. Dit ronde deel geeft ten eerste veel minder steun en stabiliteit aan je houding en zit, maar zorgt er ook voor dat je tenen naar buiten gaan wijzen.

Bij deze beenligging zie je ook vaak dat de knie op de kniewrong ligt in plaats van erachter. Wanneer je dit probeert te corrigeren merk je vaak dat je heupen niet voldoende los zijn. Het probleem is dus veel groter dan alleen je voeten!

Om dit op te lossen zul je dus je hele beenligging moeten aanpassen, te beginnen met je bovenbenen. Til je bovenbenen naar opzij en naar achteren en draai dan je knieën naar binnen. Je kan met je handen een beetje meehelpen door je bovenbeenspieren naar achteren te trekken. De binnenste rand van je knieschijf mag tegen te zadel aan komen (wel met je knieën achter de wrong).

Het laatste wat je nu nog moet doen is je hak naar buiten draaien. Dit zorgt voor de juiste aanspanning in je bilspieren, waardoor je been op z’n plaats zou moeten blijven liggen.

Beugels verliezen

Het is heel vervelend wanneer je je beugels verliest tijdens het rijden. Het maakt je vaak een stuk onzekerder en je bent veel minder in staat jezelf op te vangen wanneer je paard een misstap maakt.

De oorzaak hiervan is voor het optrekken van je benen vanuit je heup. Het probleem zit hem dus niet eens zo zeer in je voethouding.

Gelukkig is de oplossing al gegeven, namelijk bij het eerste probleem, namelijk staan in je beugels! Wen jezelf aan de juiste druk op je beugels te vinden en te behouden en dan zijn die losse beugels al gauw verleden tijd.

Een goede manier om de juiste heupvrijheid te oefenen is training op de Balance Coach. Je leert hierbij om je bekken te bewegen, zonder daarbij gebruik te maken van je benen. Met speciale blokjes onder je voeten wordt het gevoel van een stijgbeugel benaderd.

Je beugels draaien aan je voet

Hoewel je aan het begin van je rit je voet correct in de beugel hebt geplaatst, draait je beugel al na een paar rondes weg onder je voet. Hierdoor komen je kleine tenen weer vrij te liggen en zakken je knieën en enkels naar de buitenkant weg.

Wanneer dit gebeurt heb je waarschijnlijk geen gelijke druk op alle vijf de ballen van je voet. Het grootste drukpunt ligt dan achter je grote teen.

Andersom komt ook voor, dat je beugel steeds verder naar het uiteinde van je grote teen schuift. De oplossing is gelukkig hetzelfde.

Om je beugels recht te houden zul je de hele beugel, van grote teen naar kleine teen, gelijk moeten belasten. Soms lukt dit alleen wanneer je je onderbenen wat af gaat steken. Dit heeft te maken met de lenigheid van je heupen en wordt naarmate je meer oefent vanzelf minder. Het is daarom beter om met gelijke druk over de hele beugel te rijden, dan om te focussen op de positie van je onderbenen.

Een goede ondersteuning van de oplossing voor dit probleem is het rijden met Franklin ballen. In deze blog lees je hier meer over.

Tot slot…

Problemen met de houding van je voeten zijn vaak een symptoom van een probleem elders in je lijf. Zeker wanneer je naast een houdingsprobleem ook nog pijnklachten ervaart, is het verstandig om de hulp in te schakelen van een professional.

Welke voetproblemen spelen in jouw rijden een rol en hoe los je deze op? Laat het mij en anderen weten in de comments op Facebook.